در روز گذشته برخی اخبار از نشست مطبوعاتی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای هماهنگی انجمن‌های فرهنگی، ادبی شوشتر مخابره شد که به‌یک‌باره واکنش سرپرست اداره ورزش و جوانان را در پی داشت، بامطالعه دقیق بیانیه اداره ورزش و جوانان مشخص می‌شود که در این بیانیه اصلاً قصد پاسخگویی به سؤالات مطروحه توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود ندارد و تلاش بر این است با استناد به برخی مصوبات هیئت محترم دولت و تأکید بر بایسته‌های فعالیت سمن‌ها از پاسخ‌گویی به سؤالات طفره رفته و بحث مطروحه به سمت و سویی دیگر کشانده شود.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شوشتر چه می‌گوید؟

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شوشتر در نشست مطبوعاتی خود بر این مهم تأکید کرد که نهادهای فرهنگی برای فعالیت خود باید از متولی فرهنگ مجوز اخذ کنند، مثلاً ممکن است در هرجای این شهر افرادی علاقه‌مند به فعالیت تئاتری داشته باشند، ولی برای فعالیت گروه‌های تئاتر باید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اخذ مجوز شود، هیئت نظارت نیز بر متون و تئاترها نظارت و برای اجرای آن‌ها مجوز و پروانه صادر کند، حالی اگر چنین سیکلی طی نشود قرار نیست کسی برآشفته شود، باید اذعان کرد که این سیکل طراحی شده قانون صحیح است، تاکنون اجرا نشده و باید اجرا شود، دستگاه های مافوق نظارتی نیز بر این مهم نظارت می کنند.

بی‌شک این سخنان کاملاً منطقی و چیزی خلاف قانون نیست، اصلاً این تذکر قانونی مخالف فعالیت سمن‌ها (در صورت وجود مجوز) نیز نمی‌تواند باشد، اگر سمنی در کشور می‌خواهد فعالیت هنری کند، باید زیر نظر چه کسی فعالیت کند؟ مثلاً اگر سمنی از سوی اداره ورزش و جوانان اخذ مجوز کرد، برای ممیزی تئاترش باید از کدام هیئت ورزشی در این اداره کل اخذ مجوز کند؟ این سؤالی منطقی است که بدون غوغا سالاری باید به آن پاسخ داد، یا اگر تئاتری بدون بازبینی به یکباره برای نخستین بار برای یک رده سنی محدود می شود، این محدودیت رده سنی از طرف چه مرجعی تشخص داده می شود؟ کدام مرجع این مهم را تشخیص و اعمال کرده و کدام دستگاه در صورت بروز مشکلاتی پاسخگوی اتفاقات آتی خواهد بود؛ واقعا این سوالات منطقی نیست؟

بی‌شک پاسخ منطقی به این سؤال می‌تواند تاحد زیادی کشمکش روزهای گذشته را برطرف سازد، ولی واقعاً هر نهادی می‌تواند در هر حوزه‌ای که دلش می‌خواهد فعالیت کند و صرف اینکه مجوزی-( تازه اگر چنین مجوزی که از آن سخن به میان می‌آید واقعاً وجود خارجی داشته باشد)-اخذشده است امکان فعالیت تئاتر بدون پروانه فراهم نمی‌شود، این مسئله مقداری نیاز به تأمل و صدالبته نیازمند تجربه در امور اداری دارد که عدم اذعان به آن تاحد زیادی تعجب‌برانگیز و نادیده گرفتن آن غیرقابل‌توجیه است.

در بیانیه صادرشده از سوی سرپرست اداره ورزش و جوانان شوشتر، بر تعامل با برخی نهادها تأکید شده است و از رئسای آن ادارات نیز تقدیر به‌عمل‌آمده است،این خود مؤید این مهم است که دستگاه متولی فعالیت طراحی‌شده باید ناظر بر اجرا باشد، امکان دارد بدون اخذ مجوز و …. از مثلاً شهرداری تعدادی خودجوش تشریف خود را ببرند و در زمین بایری که در کنار خیابان است درختکاری کنند؟ مالکیت این زمین را چه کسی تائید می‌کند؟ بی‌شک اداره راه و شهرسازی، همکاری برای کشت نهال را چه کسی انجام می‌دهد شهرداری و منابع طبیعی و بی‌شک این‌یک سیکل است، ولی در حوزه فرهنگ این مسئله نه‌تنها جزء تشریفات اداری نیست بلکه ملزومات قانونی است، این مسئله است که هر فردی را تحریک می‌کند اگر چنین مجوزهایی به این سادگی بدون استعلام فردی، بدون ممیزی خاص و… صادر می‌شود و بعد برای دریافت‌کننده مجوز به این شکل اختیارات بی‌حدوحصر ایجاد می‌کند، هر کس دلش می‌خواهد سمنی و یا خانه این‌چنینی ماورایی داشته باشد، خانه ای در پس ابرها و ایمن از هر نطارت و پاسخگویی، این مسئله به نحوی تفسیر اشتباه از آیین نامه ها و دور زدن قانون است، واقعا می‌توان در این سمن‌ها حتی نشریه بدون مجوز از وزارت ارشاد منتشر کرد؟

در این بین تنها ادعا و تبین بایسته‌های فعالیت سمن‌ها نمی‌تواند موثر باشد، بی‌شک باید مستندات درباره تاسیس انجمن‌های فرهنگی، هنری، نمایشی و ادبی صادر شود و استناد شود به بندهای اساسنامه‌ای که هر چه بالا و پایین شد در آن خبری از این مهم نبود.

تفسیر از قانون بر عهده مجری قانون نیست، این مسئله باید موردتوجه قرار گیرد، قانون در حوزه فرهنگ بسیار شفاف است و امید است برداشت‌های سطحی به‌جایی ختم نشود که خدای‌ناکرده دستگاه‌های نظارتی به‌صورت جبری در این حوزه ورود کنند، البته اگر برق پلاتو وصل شده باشد.